Divan Edebiyatında Pervane Ne Demek ?

   Divan şiirlerinde en çok kullanılan terimlerin başında gelir. Gül ile bülbül gibi mum ile pervane vardır. Mum sevgiliyi, pervane de aşığı temsil eder. Mum günümüzde de karanlıkta aydınlanmak için kullanılan bir objedir. Pervane ise mum ışığı etrafında durmadan tur atan ve bir süre sonra o ateşte yanan kelebek tarzı bir hayvandır.

  Mum ve Pervane aşkında, şiirlerde vurgulanan konu acı olmadan aşkın olmayacağıdır. Pervane ne olursa olsun aşkı için sonunda o ateşte yanmalıdır. Çoğu şiirde de pervanenin bu ateşe bilerek isteyerek gittiği anlatılır. Pervane o ateşte yandığı zaman yanan bedeni mumla bütünleşir ve aşık ile maşuk bir olurlar. Bu anlayış tasavvuf şiirlerine de yansımıştır. İlahi aşkın etrafında dönerek ona ulaşacaklarını umut ederler.

Devamını oku

Divan Edebiyatını Anlamak

  Edebiyat dönemleri arasında anlam derinliği en yoğun olan dönem Divan edebiyatı dönemidir. Bu dönemde şairler aşkı en içten şekilde yaşamıştır. En içten olmasının sebebi çoğu aşık, sevgilisinin yüzünü bile görmemiştir. Yokluğun da en fazla olduğu dönemdir, bu yüzden de az bulunan şey her zaman için değerlidir. Bol ve çok olan ulaşılması kolay olan şeyler değersizdir. Bu görüşü şöyle örneklendirebiliriz; Bundan 20 yıl önce çikolata çocuklar için çok arzulanan hayali kurulan bir şeydi. Günümüzde ise bin bir çeşit çikolata olduğu için çocukların çok ilgisini çektiği söylenemez. Divan edebiyatı döneminde sadece sevgilinin yazmasının kenarını görerek çok anlamlı şiirler yazılmıştır.

  Bu edebiyat döneminde ilk öğrendiğim ve beni çeken sözü en iyi şekilde Yılmaz Erdoğan tanımlamıştır. "Sana bakmak Allah'a inanmaktır." Basit bir söz gibi dursa da çok anlamlı bir sözdür. Bu dönem de ki şairler Allah'a ulaşmanın yolunu, kişiye duyulan aşktan geçtiğini düşünüyordu. Böyle bir güzelliğin ancak ve ancak Allah tarafından yaratılabileceğini tefsir ediyorlardı. Şiirler de geçen bir çok anlamlı ve insanı hayrete düşüren tanımlar mevcut. İlerleyen yazılarımda bunları size anlatmaya ve hoş vakit geçirmenizi sağlayacağım. Aşkın en güzel halini, aşkı en güzel anlatan kişileri size sunacağım.

Devamını oku